SpaarneLabs: de weg naar het ziekenhuis van de toekomst?

Innovatie voor het ziekenhuis waar alle medewerkers aan kunnen bijdragen? Dit is precies wat Spaarne Labs is, een initiatief om het Spaarne gasthuis van binnenuit te vernieuwen. Door innovatie de ruimte te geven helpt Spaarne Labs een toekomstbestendig ziekenhuis te creëren dat meebeweegt met de veranderende wereld. Wij (Maarten Jurriaanse en Ilonka Coenraad) waren op bezoek bij Mindy Asamoah, collega Design Thinker en ‘experimenten leider’ in Hoofddorp bij het Spaarneziekenhuis.

We ontmoeten Mindy bij de ruime, lichte entree waar het een komen en gaan is van bezoekers, medewerkers, patiënten en leveranciers. Voordat we het Lab bekijken gaan we lunchen in de kantine en dit blijkt een mooie manier om een beeld te krijgen van de oorzaak van het succes van Spaarne Labs. Onderweg naar het buffet maakt Mindy voortdurend contact met een scala aan mensen; van artsen tot verpleegkundigen, van leveranciers tot specialisten, experts en medewerkers. De korte uitwisselingen maken duidelijk dat Spaarne Labs geïntegreerd is in de gemeenschap van het ziekenhuis. Het Spaarne Labs maakt verbinding, dwars door functies en afdelingen heen.

Innovatief vermogen van zorgmedewerkers

Dit beeld wordt ook bevestigd tijdens ons gesprek; Spaarne Labs helpt iedereen die zelf verandering in zijn of haar directe werkomgeving vorm wil geven. Het heeft als doel het innovatief vermogen van de medewerkers te vergroten. Het is dan ook geen afdeling waar je je project zomaar kan ‘uitbesteden’. Voorwaarden voor betrokkenheid van Spaarne Labs zijn tweeledig: het moet gaan om een probleem in de praktijk en het eigenaarschap van zowel het probleem als de oplossing ligt bij de persoon die het aankaart. De opdracht van Spaarne Labs is om beweging te creëren in het ziekenhuis, de mindset te beïnvloeden en de innovatie-mentaliteit te vergroten. Dit is, met andere woorden: medewerkers het vermogen laten ontwikkelen om problemen te identificeren en kleine experimenten te ontwerpen om zodoende te leren wat werkt in de praktijk. De geleerde lessen worden gedocumenteerd en daarna op heldere wijze gepresenteerd op de website.

   

Ontwerpen vanuit het perspectief de mensen

Er wordt bij Spaarne Labs veelal gebruik gemaakt van Design Thinking, een werkwijze waarbij oplossingen altijd worden ontworpen vanuit het perspectief van de mens. Dit kan in het geval van een zorgorganisatie een patiënt of een medewerker zijn. Mindy: “Hierbij werken we ook intensief samen met andere teams om kennis en capaciteit uit te wisselen. Wij hoeven niet het enige poortje te zijn voor innovatie. De rol van Spaarne Labs is juist om initiatieven te stimuleren en daarbij relevante interne en externe kennis te verbinden. Dat kunnen ook startups zijn of experts vanuit andere ziekenhuizen of sectoren.” Dit is een belangrijke maar tegelijk ook lastige opgave van Spaarne Labs het begrip ‘transmuraal’ komt niet voor niets uit de zorg.

Ambitieuze doelstelling

Het bestaan van Spaarne Labs wordt niet gezien als een doel op zichzelf, maar een tussenstap in de ontwikkeling van de organisatie als geheel. “Uiteindelijk moet je jezelf overbodig kunnen maken.” aldus Mindy. Alleen wanneer kun je jezelf opheffen als innovatieteam? Hoe meet je mentaliteitsverandering? Wanneer is die verandercapaciteit voldoende doorgedrongen in de dagelijkse praktijk? Hoe waarborg je transmurale verbindingen in een omgeving waarbij silo’s en risicomijding een traditionele norm zijn? Dit zijn vragen waar het lab nog mee worstelt. Het siert het bestuur van het Spaarne Gasthuis dat zij het lab zo’n brede en ambitieuze doelstelling heeft meegegeven. Echter, maar al te vaak sneuvelen dit soort initiatieven wanneer er een nieuwe bestuurlijke wind gaat waaien. Spaarne Labs heeft zich echter bewezen met succesvolle projecten, en wij vinden het een mooi voorbeeld van hoe innovatie in de zorg eruit kan zien.

Wil je meer weten over Spaarne Labs? Neem dan contact op door email te sturen naar spaarnelabs@spaarnegasthuis.nl

En wil je weten hoe we jouw organisatie kunnen helpen om ook op deze manier te werken? Mail dan naar info@patientjourneylab.com